Mahsa Amini was niet de eerste vrouw die op brute wijze werd mishandeld en gedood door de moraalpolitie van het islamitische regime. Er is een gekmakend lange lijst van slachtoffers. Hun enige zonde is dat ze als vrouw geboren zijn onder de islamitische, patriarchale codes van Iran.
Steeds weer getuige zijn van hetzelfde hartverscheurende verhaal, maakt dit verhaal niet minder pijnlijk. Integendeel, er is een kans dat je door de vreselijke diepte van de kwellingen doodsbang, wanhopig of mogelijk verdoofd raakt. Wat de Iraanse vrouwen betreft is dat echter niet het geval. Ze zijn niet doodsbang, noch wanhopig, noch verdoofd.
Ondanks de vreselijke martelingen die ze tijdens het bewind van de moellahs hebben ondergaan, zijn ze stoutmoediger en onbevreesder geworden in hun strijd voor vrijheid. Elke klap in het gezicht door het wrede islamitische regime maakt hen vastberadener. De afschaffing van de wettelijk verplichte hoofddoek, de hijab, speelt een centrale rol in hun strijd. Het is het symbool van vrouwenonderdrukking in Iran. Iedereen die nieuwsgierig is naar hoe het huidige verzet in Iran eruitziet, raad ik aan online het passieve verzet door middel van kledingkeuzes te bekijken.
Maar vergis je niet: dit passieve verzet tegen de verplichte hijab is al veranderd in een actieve confrontatie met het islamitische regime waarin vrouwen de sleutelrol spelen. Het op klaarlichte dag verbranden van hoofddoeken luidt een zeer diepe verandering in Iran in.
De beelden die nu viral gaan, doen me onophoudelijk denken aan de pijnlijke scènes die ik meemaakte toen ik er enkele jaren geleden zelf nog woonde. Nu, duizenden kilometers verderop in Nederland, bewonder ik de moed van de Iraanse vrouwen meer dan ooit. Maar de eigenlijke reden dat ik dit stuk schrijf is niet om u te informeren over wat er gebeurt in een land dat theocratie trotseert ten gunste van vrijheid. Het gaat mij om wat er zou kunnen gebeuren met een land dat al democratisch en vrij is en het signaal dat aan vrouwen overal ter wereld afgegeven wordt.
Tot mijn grote verbazing was er een samenloop tussen de recente protesten in Iran en nieuws in de Nederlandse media over een suggestie dat de politie religieuze symbolen zoals een hoofddoek zou moeten mogen dragen.
Voorstanders van deze suggestie zouden tegen elke vergelijking kunnen pleiten, omdat we het in Nederland niet hebben over het verplichten van de hijab. Het gaat om het creëren van meer kansen voor een grote groep vrouwen en daarmee het versterken van het politiekorps.
Maar zodra je agenten toestaat hun religieuze neigingen expliciet te maken, maak je de weg vrij voor een hoop problemen. Naar mijn mening creëren religieuze symbolen een sfeer van onzekerheid en vooringenomenheid, zowel aan de kant van de politie als aan de kant van de burger.
Als iemand die uit Iran komt, zou ik bij een politieagent liever niet weten of deze moslim, jood, christen of atheïst is, in plaats van hem of haar onmiddellijk te identificeren met hun expliciete religieuze symbolen. Dit zou het voor mij makkelijker maken om de agent te benaderen en om hulp te vragen, omdat ik in de veronderstelling blijf dat deze neutraal is en dat ook ik voor hem of haar neutraal ben.
Het lijkt misschien geen probleem om de hijab bij de politie toe staan. Op korte termijn brengt het de neutraliteit en professionaliteit van de politie wellicht niet in gevaar. Maar na verloop van tijd kan dit je duur komen te staan. 43 jaar geleden beweerden de machthebbers in Iran dat ze geen plannen met de hijab hadden. Kort daarna werd deze verplicht. Nu zijn de afschuwelijke beelden van vrouwen die door de politie worden geslagen en met haren over de grond worden gesleept een deel van de Iraanse realiteit geworden.
Natuurlijk is Nederland geen Iran en wellicht is deze zorg ongegrond.
Maar ik kan het niet laten om een vergelijking te trekken tussen wat vrouwen al 43 jaar lang daadwerkelijk meemaken onder het theocratisch regime in Iran en de zogenaamde ‘progressieve en bevrijdende’ suggesties die zo nu en dan in het Westen opduiken over de hijab als een vrije keuze.
Niet alleen in Iran, maar over de hele wereld, zijn er vrouwen die door het religieuze patriarchaat onderdrukt worden en die onze steun verdienen.
Ik geloof dat zulke ‘progressieve’ houdingen allesbehalve ondersteunend zijn. Zoals we in het Perzisch zeggen: ‘Als je de wond niet helpt helen, wrijf er dan tenminste geen zout in. ‘
Vertaling: Lorenzo Girardi
Foto: Mircea Moira via Depositphotos
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
