Pieter Omtzigt sprak afgelopen maand over zijn plannen. Zijn plannen in de politieke arena. Zijn plannen voor Nederland.
Een gortdroog verhaal over concrete zaken. Als de wooncrisis, de daadwerkelijke armoedecijfers en het politieke hiaat in ons systeem; het gebrek aan inspraak waarbij de bureaucratie en lobbycratie aan de democratie knagen.
Geen verhaal met grote woorden en mooie termen, maar een spervuur aan concrete voorstellen om deze kernproblemen te lijf te gaan. Er was een dossiervreter aan het woord. Een ombudsman sprak een politiek verhaal zonder lifestyle en opsmuk. En misschien daarom wel spectaculair. Want anders. Want authentiek. Weinig ’ik’ en veel ’burger’.
Hoe anders was de uitstraling vanuit het Haagse de laatste weken en maanden. Het laatste halve jaar. Het laatste jaar. De laatste jaren.
Geliefd buiten de netwerken, argwaan erbinnen
Dat Pieter Omtzigt in niets lijkt op Sigrid Kaag maakt hem populair in die meerderheid van Nederland die geen toegang heeft tot netwerken. De Remco’s en Ahmeds uit het kernland van Nederland. Van buiten de Randstedelijke witte wijken.
Tegelijkertijd roept Omtzigts aantrekkingskracht en aanzien in wat politiek geograaf Josse de Voogd ’Middenland’ noemt, juist weer argwaan op in netwerk-Nederland. In het Nederland buiten de hippe comfortabele buurten waar het kansrijkere en beter vertakte deel der natie woont.
Omtzigt is in de ogen van die roomblanke reservaten al snel een ’populist’. Net als SP’ers.
Niet statusverhogend
En net zoals dat bij de SP zo is, is een steunbetuiging aan Omtzigt niet statusverhogend in netwerkland. Het suggereert namelijk dat je hulp nodig hebt. Dat je aan de verkeerde kant van het spoor woont. En vooral dat je laag staat op de lijstjes voor de leukere banen met aanzien. Het is nog net niet zo dat je bij de ’betreurenswaardigen’ behoort, zoals een Amerikaanse presidentskandidate niet lang geleden een bepaalde kaste duidde. Daarmee niet beseffende dat ze daarmee bijna de helft van het electoraat krenkte en een deel ervan verjoeg.
In fictieve binnenkort te houden verkiezingen zou Omtzigt met veel steun vanuit praktisch opgeleid Nederland dicht bij het Torentje kunnen komen.
Omtzigt heeft in tegenstelling tot huidige politieke kopstukken laten weten dat de torenkamer niet zijn doel is. En dat op zich maakt hem in de ogen van de kiezer al geschikter.
Omtzigt ontpopt zich als een polder-Havel.
Tegenmacht
Ik besef dat Havel veel grotere offers bracht en tegen veel donkerder krachten moest strijden dan Omtzigt, maar een Havel light, daar zijn wel de contouren van te zien.
En eens, Omtzigt is in voetbaltermen gesproken meer een balafpakker of een controleur dan een regisseur op het middenveld. Meer een degelijke Davy Klaassen dan een Memphis of Frenkie de Jong.
Omtzigt is inderdaad misschien geen ’premier’. Ik kan hem wel volgen in die zelf-analyse. Hij zou het Torentje zelf ook het liefst willen laten aan iemand als, bedenk ik zo maar even losjes, een Boris van der Ham, een Herman Wijffels of een willekeurige Nederlander van statuur die wat ouder of jonger is dan de twee buitenstaanders die ik net noemde.
Vrees voor het ‘Twentse gevaar’
Ik kan de Schotse komiek Billy Connolly goed volgen in zijn aanbeveling om iedereen die graag politicus wil worden bij voorbaat moet worden verboden om dat beroep ooit uit te oefenen. Helemaal bij mensen die te graag premier willen worden.
Maar het morele pad van Omtzigt, maar ook zijn persoon en presentatie zijn aantrekkelijk voor veel Nederlanders. Dat weten de drie van Hilversum die afgelopen week bijeenkwamen maar al te goed. En hoe meer men schamper doet over Omtzigt vanuit netwerk-Nederland, hoe groter de vrees voor het Twentse gevaar lijkt te zijn.
Maar ook, hoe meer urgentie er bij de drie zal bestaan om tot een werkbare samenwerking te komen in een nieuw te vormen kabinet. En dat is al winst. Dat Omtzigt in zo’n kabinet geen rol vervult, daar zal hij niet zelf wakker van liggen. Er zijn zoveel dossiers om zich vanuit het parlement in vast te bijten.
Deze column verscheen eerder bij de Telegraaf en is hier met toestemming van, en dank aan, de uitgever en Eddy Terstall gepubliceerd door Vrij Links.
Foto: Thoughtsofjoyce/Depositphotos.com
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
