18 en 19 december 2018 zijn de laatste onderhandelingen over de nieuwe CAO in de schoonmaakbranche. De eisen van de bonden: een leefbaar loon waarvan je een gezin kunt onderhouden; een hogere eindejaarsbeloning; de kans om gezond het pensioen te halen; en gelijke rechten plus sneller een vaste baan voor uitzendkrachten. En vrij op 1 mei.
Khadija Tahiri is ziekenhuisschoonmaker en president van het Schoonmakersparlement van de FNV. Glenn Bruynius, schoonmaker op Schiphol, is vicepresident.
De schoonmakers vechten al tien jaar voor verbetering. Bij deze actie voel ik dat het uitstraalt: het is erop of eronder. Is dat zo?
Glenn Bruynius: ‘Ik werk nu twintig jaar als schoonmaker op Schiphol en ben sinds 2005 lid van de vakbond. Het is zo ontzettend belangrijk dat er nu éindelijk een echt goede CAO komt. Met een leefbaar loon en een betere eindejaarsbeloning, met betere arbeidsomstandigheden, en met betere rechten voor mensen die nu als uitzendkracht werken.’
Khadija Tahiri: ‘De schoonmaakbazen zeggen dat ze respect voor ons hebben, maar dan vraag ik me af: welk respect? Als je echt respect voor me hebt, hoef ik niet om deze loonsverhoging te vragen. Dan hoeven wij niet de straat op te gaan voor loonsverhoging, hoeven we niet de straat op te gaan tegen werkdruk, tegen intimidatie, om asbestose te voorkómen. Dát is wat voor mij respect inhoudt. En ja, het is nu erop of eronder: we zijn nu al tien jaar bezig en we zitten nog steeds ónder de 130 procent van het minimumloon.
‘De schoonmaakbazen zelf spreken steeds over ‘een betere branche, onze mensen zijn zo belangrijk, we kunnen elkaar vinden’ – maar er komen geen resultaten. Níets waaruit wij voelen dat ze echt met ons mee zijn, dat ze hart voor de medewerkers hebben.’
Jullie vragen ook betere rechten voor de mensen met tijdelijke contracten.
Glenn Bruynius: ‘Wat wij willen is dat zij na een jaar in vaste dienst kunnen komen. Wij merken in de schoonmaak zó vaak dat wij nieuwe mensen begeleiden en inwerken, en op het moment dat die mensen helemaal wegwijs zijn en precies weten wat ze moeten doen – dan liggen ze er vaak binnen een jaar weer uit. En dan gebeurt alles weer opníeuw.
‘Van beide kanten is dat ontzettend stressvol. Want wij moeten weer een nieuwe collega inwerken, terwijl wij zelf willen dat de persoon die wij hebben ingewerkt en die goed werk levert, gewoon in ons team kan blijven.’
Wat maakt dat bedrijven zo handelen?
Glenn Bruynius: ‘Misschien denken schoonmaakbazen dat het te duur is om iemand vast aan te nemen. Maar wij vinden dat onzinnig. De een gaat weg, maar die plaats moet weer vervuld worden door iemand anders. Dus wat is dan het probleem om die mevrouw of die meneer gewoon een vaste aanstelling te geven? Het is juist duurder om steeds opnieuw weer mensen in te werken.’
Khadija Tahiri: ‘De werkdruk is hoog, en wordt bij iedere contractwisseling alleen maar hoger. Dat is een groot issue in de schoonmaakbranche. De schoonmaakbazen vinden nog steeds een manier om mensen in dienst te nemen en na een jaar weer te vervangen door een ander. Dat is, denken we, óok omdat mensen daardoor niet sterk worden. Iemand met een tijdelijk contract denkt eerder: ‘Ik kan mijn baan verliezen, dus ik ga niets zeggen, ik laat maar over me heen lopen’.
‘Het lukt ons gelukkig wél om ons goed te organiseren, we krijgen dat ondanks alles toch samen voor elkaar, maar het maakt het wel moeilijk.’
U bent niet bang om uw nek uit te steken?
Khadija Tahiri: ‘Nee. En wij hebben ook geen keuze, vind ik. Ik ben verantwoordelijk voor de mensen die op me gestemd hebben om hun president te zijn, en dan ga je ervoor. Zolang het in de branche niet helemaal optimaal is, blijven wij doorgaan. Dit gaat om de hele branche, voor alle 150.000 mensen, ongeacht of ze nu lid van een bond zijn of niet, dit gaat om iedere schoonmaker.’
Die goede organisatie brengt jullie verder?
Glenn Bruynius: ‘Wat voor mij – en dan praat ik uit mijn eigen persoonlijke ervaring – belangrijk is, is dat je sámen sterk bent en dan kunt vechten om je doelen te behalen. Je kunt wel in de kantine zitten praten over dat het allemaal zo slecht is en dat er niks wordt geregeld. Maar op het moment dat je je aansluit bij de bond, en wij sluiten de handen ineen, dán kunnen we gezamenlijk de strijd aan gaan.’
Dinsdag en woensdag, 18 en 19 december, zijn de laatste onderhandelingsdagen. Daarna is het woord aan de leden van de bonden?
Khadija Tahiri: ‘Ja. Na de onderhandelingen komt op 20 december het Schoonmakersparlement samen om de resultaten te bespreken. Op zaterdag 22 december is de ledenbijeenkomst waar we de resultaten zullen bespreken. En dan zullen de leden stemmen, akkoord of niet akkoord.
Bent u optimistisch?
Khadija Tahiri: ‘Als ik kijk naar de afgelopen onderhandelingen en naar wat de schoonmaakbazen geboden hebben, dan ben ik niet optimistisch, nee. En ik hóóp dat ze tot inkeer komen. Maar als ik af moet gaan op hoe we de onderhandelingen hebben gezien, ben ik niet optimistisch dat het goed gaat komen zonder dat we de straat opgaan.’
Wat kunnen mensen doen die dit lezen?
Khadija Tahiri: ‘Iedere steun, op welke manier ook, is welkom en doet gewoon heel goed. Politieke steun is welkom, en ja, kritiek mag ook, als wij iets niet goed doen. Maar echt, alle steun is welkom. Of het nu schriftelijk is of op de site, of op Facebook of Twitter, zeggen dat je het er mee eens bent, scheelt zo veel voor ons. Het doet goed dat we ons gesteund voelen.’
En de bedrijven?
Khadija Tahiri: ‘Als de schoonmaakbazen zien dat wij gesteund worden door onze mede-Nederlanders is het voor hen hopelijk een eyeopener. Om in te zien dat we iets heel normaals vragen, dat heel veel andere Nederlanders al hebben. En dat hebben wij in de schoonmaakbranche nog steeds niet bereikt.’
Meer over de acties vind je bij FNV SchoonGenoeg: Steun de Schoonmakers
Lees bij Vrij Links ook Schoonmakers voeren actie: ‘Respect is een leefbaar loon’
Foto: Matthijs de Bruijne voor FNV Schoonmaak