‘Is de katholieke kerk een kracht ten goede in de wereld?’ De vraag is volkomen actueel nu blijkt dat in de Amerikaanse staat Pennsylvania zo’n driehonderd geestelijken van de rooms-katholieke kerk zeker duizend kinderen seksueel hebben misbruikt – zaken die zeventig jaar onder de pet werden gehouden.
Diezelfde vraag was in november 2009 de inzet van een bijna twee uur durend debat, georganiseerd door Intelligence Squared. De ‘national treasure’ van Engeland, alleskunner Stephen Fry, onder meer acteur, komiek, schrijver en presentator, nam het samen met zijn goede vriend Christoper Hitchens (1949-2011), journalist en uitgesproken atheïst, op tegen aartsbisschop John Onaiyekan en de conservatieve politica Anne Widdecombe.
Nee, stellen Fry en Hitchens in het debat, de kerk is absoluut geen kracht ten goede. Kruistochten, de inquisitie, Jodenvervolging, onrecht jegens vrouwen, onrecht jegens inheemse volkeren, het verbieden van contraceptie, noem het maar op; Hitchens en Fry komen tijd te kort om de misdaden van de kerk allemaal te benoemen.
Ze winnen het debat dan ook overtuigend. Van de 346 mensen in het publiek die aan het begin nog geen kant hadden gekozen, zijn er slechts 34 aan het einde nog aan het twijfelen. Begonnen Fry en Hitchens het debat nog met 1102 medestanders, aan het einde zijn dat er maar liefst 1876. Onaiyekan en Widdecombe houden er van hun 678 medestanders nog maar 268 over.
Het hele debat is, op het slaapverwekkende openingsbetoog van Onaiyekan na, de moeite van het kijken waard. Maar de speech van Stephen Fry – ‘rant’ doet hem eigenlijk te kort – is in het bijzonder aangrijpend. Eloquent, maar ook verontwaardigd en vol verdriet over hoe homoseksuelen als hijzelf door de kerk worden weggezet. Zo wilde de vorige paus, Ratzinger, een eerder misbruikschandaal oplossen door het priesterschap voor homoseksuelen te verbieden. Homoseksualiteit was immers een moreel kwaad, aldus Ratzinger. ‘Ik vind het zwaar als iemand mij vertelt dat ik het kwaad ben. Ik zie mezelf namelijk als iemand die vol liefde zit’, zegt Fry.
Ratzingers opvolger Franciscus lijkt bij het huidige schandaal meer zelf verantwoordelijkheid te nemen. Toch klinken ook nu stemmen die de schuld bij homoseksuele priesters leggen.
‘That’s not nice. It isn’t nice’, zegt Fry. En hij heeft groot gelijk.
https://www.youtube.com/watch?v=1SJ6AV31MxA