Op de dag van de viering van 100 jaar vrouwenkiesrecht in Nederland moet mij als sociaal-democraat iets van het hart. Want vandaag vieren we gelijkheid en rechten die bevochten zijn door linkse en progressieve mensen; door mensen die opstonden tegen conservatieve en religieuze beknellende ideeën.
Terwijl wij, vrouwen en mannen, deze bijzondere dag in naam van de vrijheid en gelijkwaardigheid met overtuiging mogen vieren; terwijl wij op deze bijzondere dag onze verworven waarden en vrouwenrechten mogen koesteren; terwijl wij op deze bijzondere dag de loonkloof, de ongelijke vertegenwoordiging in de politiek en het openbaar bestuur van vrouwen en mannen stevig aan de kaak stellen;
en terwijl wij op deze bijzondere dag het mooie betoog Feministen, Europa roept van Sheila Sitalsing mogen lezen, een aanklacht tegen de conservatieve, christelijke mannen die ons weer willen reduceren tot ‘barende peulvrucht’;
terwijl wij al onze progressieve verworvenheden vieren én verdedigen, op déze zelfde dag;
schaart de NOS, met een grote vanzelfsprekendheid, het vrijwaren van meisjes van een religieus gebod tot het dragen van een hoofddoek op de basisschool in de oprukkende rechterflank.
Je zult maar zo’n meisje zijn dat opgroeit met imams die vinden dat je op de basisschool al een hoofddoek moet dragen. Je zult maar zo’n meisje zijn dat de boodschap krijgt dat je je, zelfs als kind al, altijd moet bedekken voor mannen want anders … Je zult maar op die leeftijd al, daarmee vanuit je religie geseksualiseerd worden.
De Oostenrijkse regelgeving die meisjes op de basisschool vrijwaart van de hoofddoek, komt uit de koker van twee zeer rechtse partijen. Ik betwijfel sterk of voor hén de rechten van het kind, de rechten van de meisjes, voorop hebben gestaan. Ik vermoed van niet: de regelgeving richt zich speciaal op de islam. En daarbij: vrouwenrechten zijn, altijd en overal bevochten, vooral door links. Niet door uiterst rechts.
Maar is de regelgeving zelf – het vrijwaren van jonge meisjes van een religieus, sekse-discriminerend gebod – daardoor ook automatisch fout?
Is het niet zo dat het altijd, van oudsher al, links is geweest om mensen te beschermen tegen religieuze dictaten? Net zoals het nu juist ook linkse en progressieve partijen zijn die opstaan tegen de oerconservatieve, vrouwenrechten-schendende wetgeving in Alabama?
Blijkbaar is het links om te ageren tegen conservatief-religieuze christenen, maar is het rechts om meisjes te beschermen tegen dictaten van conservatief-religieuze moslims.
Dat baart mij grote zorgen.
Ik vrees een samenleving waar het voor het stellen van grenzen, uitmaakt uit welke hoek de onderdrukking komt.
Ik vrees een samenleving waar sommige mensen een groter pakket aan vrijheden mogen aanspreken dan anderen.
Ik vrees een samenleving waarin solidariteit afhankelijk wordt van achtergrond, sekse, geaardheid en levensovertuiging. Waarin vrijheid, gelijkwaardigheid en kansen niet voor iedereen zijn weggelegd.
De politieke islam is niet links, maar rechts. Het patriarchaat is niet links, maar rechts. Religieuze dwang is niet links, maar rechts. Al eeuwenlang, door alle religies heen.
Wie zich verzet tegen een wet die jonge meisjes, tijdens de schooluren, op basisscholen, vrijwaart van religieuze dictaten, legitimeert wel degelijk de onderdrukking en seksualisering van meisjes op die leeftijd – bedoeld of onbedoeld.
Mooier is het echt niet.
In Nederland dreigt diversiteitsbeleid te ontaarden in solidariteit met (en vatbaarheid voor de lobby van) de politiek islamisten en de imams. Solidariteit met conservatieve, religieuze mannen dus. Hoe bizar is dat? Het is een recept voor ongelijkwaardigheid en onvrijheid op grond van sekse, geaardheid, geloof en mening.
Waar is dan onze geest van verheffing, emancipatie en vooruitgang gebleven? Inderdaad, zoals Sheila Sitalsing zegt: ‘Feministen, Europa roept’. Maar niet alleen vanwege conservatief christelijke populisten – óók vanwege politiek islamisten.
Omdat onvrijheid onvrijheid is, onderdrukking onderdrukking is en ongelijkwaardigheid ongelijkwaardigheid is, ongeacht de achtergrond.
Omdat we vrijheid willen doorgeven. Ongeacht achtergrond.
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
