“If liberty means anything at all, it means telling people what they do not want to hear.”
Dit is een citaat van de schrijver Eric Arthur Blair, geboren op 25 juni 1903 in Motihari in India en gestorven in Londen op 21 januari 1950. Deze naam gebruik ik vaak als pseudoniem. Bijna niemand heeft door dat het de echte naam is van de literaire reus die bekend is onder het pseudoniem George Orwell. Gaandeweg mijn leven heb ik aan dit citaat een tweede zin toegevoegd:
“If liberty means anything at all, it means telling yourself what you do not want to hear.”
Voor mij is dit de essentie van het begrip diversiteit. Antwoorden zoeken op vragen die je niet alleen aan de wereld om je heen stelt, maar ook aan jezelf. Wie ben ik? Wie wil ik zijn en waarom? Wat is mijn plaats in deze wereld? Hoe verhoud ik mij tot de voor mij onwelgevallige onderdelen van die wereld?
Bevragen, analyseren en doorgronden. Het is ook de essentie van oprecht leven. Ongeacht waar je eindigt. Een belangrijke voorwaarde hiervoor is het vermogen om van perspectief te wisselen. Draai de tafel om. Ga aan de andere kant zitten. In het Nederlands heet het in de schoenen van een ander staan. Bekijk dan de wereld vanuit dat perspectief. Wat zie je? Wat zijn je motivaties? Wie wil je zijn? Waarom doe je sommige dingen wel en andere dingen niet? En het allerbelangrijkste: Hoe kijk je naar je huidige zelf, zo zittend tegenover je aan de andere kant van de tafel?
Het leven gaat niet om de bestemming. Dat staat vanaf de allereerste hap adem van elke pasgeborene vast. Het leven gaat om de reis. De reis naar die bestemming. De reis die Orwell ondernam van het prestigieuze Eton College tot bordenwassen in louche Parijse restaurants en leven als zwerver in Londen. Van ambtenaar in Indian Emperial Service, tot verzetsstrijder in de Spaanse burgeroorlog. Van verdachte van communistische sympathieën tot de felle bestrijder van het communisme en totalitarisme. Een oprecht, zelfbewust en onderzoekend leven met lak aan conventies en de normen van de goegemeente. Een leven waar de Britse inlichtingendiensten geen vat op konden krijgen. Want het paste niet in de beschikbare hokjes.
Het gaat om de reis, niet om de bestemming. Je kunt onsterfelijk worden als de antwoorden op je vragen juwelen voortbrengen als Animal Farm en 1984. Zelfs als je reis, zoals bij Orwell, als gevolg van tuberculose abrupt eindigt op je 47e.
Onterecht is het begrip diversiteit in de afgelopen jaren door de opkomst van identiteitsdenken vernauwd en gepolitiseerd. Dat je een andere afkomst of andere voorkeuren hebt, kan een stimulans zijn voor divers denken, maar niet meer dan dat. Diversiteit is voor iedereen. Diversiteit is geen doel. Het is een middel voor het verhogen van kwaliteit. Diversiteit is het empathische vermogen om in de schoenen van een ander te staan, om via het perspectief van een ander naar hetzelfde vraagstuk te kijken. Je zult je verbazen hoe rijk en veelzijdig het leven wordt. Dat heeft de schrijver Eric Arthur Blair al laten zien.
——-
Keyvan Shahbazi is cultureel psycholoog en schrijver. Over zijn jeugd in Iran en zijn gevangenschap onder het regime van de ayatollahs schreef hij de autobiografische roman De Amerikaan van Karadji. Dit boek, een gedenkteken en monument voor zijn door het regime vermoorde vrienden, droeg hij twintig jaar lang in zich mee voordat hij het kon schrijven. Inmiddels in tweede druk.
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
