‘PvdA’ers die moeite hadden met homoseksualiteit. Er werd niet eens raar van opgekeken. ‘Geef ze de tijd’, werd er vaak gezegd.’ Marcel Duyvestijn, columnist en ooit ‘liefdevol lid van de PvdA’ vindt ‘betuttelracisme’ dan ook nog steeds een mooi woord.
Ik had zo gehoopt dat het over was, dat links-rechtsdenken. Maar niets is minder waar. Het zijn scheldwoorden geworden. Als je de reacties op het Vrij Links manifest leest, gaat het vooral daarover. Bang links. Regressief links. Of anders conservatief rechts. En ze bedoelen er hetzelfde mee: het hele betoog linksom of rechtsom wegvegen. Dat is onze debatcultuur. Het is zuur en zeurderig.
Dus toen Eddy Terstall vroeg of ik een column wilde schrijven voor de Vrij Links site, zei ik weliswaar direct ‘ja’, want Eddy weiger je niets. Ik dacht echter wel dat ik me niet mee wilde laten slepen in die zinloze maalstroom van trollen en Twitteridioten die je de les gaan lezen, er een halve zin uithalen en daar dan continu over vallen: ‘Maar eigenlijk bedoel je…’ Ja. Eigenlijk ben ik een racist en heb ik een teringhekel aan moslims.
Maar toen appte Femke Lakerveld me, met dezelfde vraag. En Femke heb ik een keer poedeltje naakt aan een kruis zien hangen, als Ayaan Hirsi Ali. Dat is toch anders. Het is echter minder erotisch dan u denkt. Femke speelde namelijk Ayaan Hirsi Ali, die op haar beurt weer een vrouwelijke Jezus Christus speelde in een toneelstuk van Eddy Terstall in de Balie.
Zo zijn we weer terug bij Eddy. Want als er iemand niet links en niet rechts is, is Eddy het. 20 april (de geboortedag van Hitler) is hij jarig en dat viert hij in een café in de Jordaan. Ik zeg niet in welk café, want dan komt iedereen kijken. Het is namelijk een vreemdsoortige biotoop. De ene keer luister je naar een stotterende baardmans die de islam met wortel en tak wil uitroeien. De andere keer vertelt zijn Jordanese oom hoe hij zich een buitenlander in zijn eigen Jordaan voelt. Het grootste deel is echter kneiterlinks. Maar ach, Links. Rechts. Conservatief. Stuitend irritant. Hilarisch. Het loopt er allemaal. En Femke loopt daar gracieus doorheen, meestal gekleed.
Eddy en ik waren liefdevol lid van de PvdA. Samen schreven we vele opiniepagina’s vol. Vaak ging dat over religie, over vrijheid, over emancipatie. We vonden dat onze partij daar een keuze in moest maken. Tegen het paternalisme. Er zaten namelijk nogal wat aartsconservatieve moslims in de partij die heel anders tegen emancipatie, gelijkheid en vrijheid aankeken. PvdA’ers die moeite hadden met homoseksualiteit. Er werd niet eens raar van opgekeken. ‘Geef ze de tijd’, werd er vaak gezegd. Toen bedacht Eddy het woord ‘betuttelracisme’. Een woord dat ik nog graag gebruik.
Dat gehannes met conservatieve moslims ging jaren zo door, totdat de bom barstte met de DENK-boys, die met veel bombarie uit de partij stapten. Pas toen zagen veel PvdA’ers dat zij andere waarden en normen hadden dan de vrijheid, gelijkheid en broederschap die wij zo hoog in het vaandel hebben. Als je nu ziet dat een dikke meerderheid van de Turkse Amsterdammers op Erdogan stemt, weet je hoe laat het is. Dat zijn geen PvdA’ers. Dat zijn ze ook nooit geweest.
En om het failliet van het links-rechtsdenken duidelijk te maken, wordt DENK als links gezien. De enige reden zou dan zijn omdat het om minderheden gaat. In die zin is Ayaan Hirsi Ali ook links. Oh nee. Die zegt wat vervelends over de islam, dus die kan niet links zijn. En nu gaat er vast iemand roepen dat Hitler ook links was. En dan weet je dat je weg moet wezen. Doei.
Marcel Duyvestijn is columnist en publicist. Hij schrijft voor Het Parool en De Echo.
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
