‘Een naaktfoto raakt niet alleen het Marokkaanse meisje, maar de hele familie,’ kopte Trouw. Het verhaal beschrijft hoe Marokkaanse meisjes, nog harder dan andere leeftijdsgenotes, lijden onder het verspreiden van (semi-)naaktfoto’s. Het straalt namelijk op hun hele familie af. ‘Dat kan een groter schuldgevoel opleveren bij de meiden. Bovendien zitten ze met de maagdelijkheidsnorm, waaraan ze voor hun gevoel niet voldaan hebben,’ zegt onderzoeker Hanan Nhass.
Dat het delen van intieme foto’s tot diepe ellende en kwetsbaarheid kan leiden, weten de meiden allemaal al. Ze zien het immers in hun eigen omgeving gebeuren.
Ik vind het dan ook onthutsend dat álle hulpverlening die in het artikel wordt genoemd, bezig is met de meiden nog verder inprenten dat ze voorzichtig moeten zijn met foto’s maken en delen. Jongerenwerker Hanae Haddouche legt een groep meisjes in de Utrechtse wijk Overvecht uit dat met getuite lippen op een foto staan uitdagend kan overkomen. Ze legt uit dat je dan wel ‘iets over je af kunt roepen’. Ze vertelt dat het zo belangrijk is dat ouders hun dochter steunen, want zo was er de vader die zijn dochter geloofde dat de blote borsten op een rondzingende foto niet van haar waren. ‘Die zei: ik weet dat jij niet zo bent. Dat meisje stond daardoor sterk,’ vertelt Haddouche.
Is het erg dat mijn bloed bij deze zinnen wel in ijs leek te veranderen?
Waarom is er geen woord van steun voor het meisje dat wél een foto van haar borsten stuurde naar haar vriendje? Waarom lees ik niets over een project waarbij met de meiden (of de ouders, how about that) wordt besproken dat de keuzes van een jonge vrouw van haarzelf zijn, en geen eigendom van, dan wel schande voor, de familie? Waarom wordt er niet op zijn minst – op zijn minst – wat gefilosofeerd over die maagdelijkheidsnorm, die oeroude dubbele moraal die vrouwen altijd alles ontzegt wat de mannen vrijelijk mogen genieten?
Waarom wordt álle preventie gericht op de meiden? Waarom wordt alle verantwoordelijkheid, alle last, alle schuldgevoel en alles, alles, alles op hun schouders gelegd? Waarom is er geen cursus voor de jongens dat ze het vertrouwen van meisjes niet moeten schaden? Waarom komt alle schande op het meisje, en niet op de lamstraal die haar vertrouwen beschaamde?
Waarom is er niemand die de meiden vertelt: jouw lichaam is van jou? Het behoort niet aan je familie, niet aan je broers, niet aan de sociale controle – het behoort aan niemand anders dan aan jou?
Was dit Staphorst of Urk, dan zouden we massaal die knellende ouderwetse religieuze moraal weghonen. Maar nu het Marokkaanse meiden in Overvecht zijn die de steun van volwassenen even hard nodig hebben, nu deinzen we eerbiedig achteruit als de onderzoeker ons ‘religieus analfabetisme’ verwijt. En dan knikken we stil, want wat weten wij nou, en we kijken weg en laten de meisjes keihard in de kou staan.
Ik ben ‘religieus analfabeet’, maar ik weet wel wat vrouwenrechten zijn. Ik ben geen Marokkaans-Nederlandse, maar ik ben wel een jonge vrouw geweest, in een tijd en plaats waarin het gereformeerde gedachtegoed nog stevig invloed had.
De norm dat vrouwen altijd, overal, voor iedereen verantwoordelijk zijn, van de eer van de familie tot de lustgevoelens van een man, die hebben we decennialang bevochten. Terecht en met succes. En we gaan daar niet in Overvecht ineens mee ophouden uit misplaatste onwetendheid en eerbied voor religie.
Als ik hulpverlener was, dan wist ik wel wat ik zou doen. Ik zou het verhaal van Nazmiye Oral op alle muren van alle buurthuizen en scholen willen laten zien.
Nazmiye Oral, 16 was ze. ‘En 16 was het moment waarop ik, van binnenuit, besloot om déze ruimtes vast te pakken, ze weer op te eisen: mijn lichaam, mijn ziel, en mijn geest.’
Ik wens alle meisjes van Nederland een Nazmiye in hun leven. Nazmiye Oral, met haar kwetsbaarheid en kracht en moed, op dat indrukwekkende podium van De Balie samen met Shirin Musa en Maryam Namazie die de 24e Vrijheidslezing hield.
Luister naar haar verhaal, vanaf 14:30 – 31:00 minuten. Dat er tienduizenden meisjes mogen kijken, Nazmiye.
Foto via Pixabay