De Telegraaf. Slijpsteen voor de onderbuik. Fout in de oorlog. Geeft al decennia chocoladeletters een slechte naam. Je zou zeggen: conservatiever en rechtser dan de T. wordt het niet. Maar schijn bedriegt: de Telegraaf is hard op weg om de meest linkse, progressieve krant van Nederland te worden.
Wat is het geval?
In de week dat de vrijzinnig-seculiere Lale Gül haar eerste column in de T. publiceert, steken Telegraaf-nestor Rob Hoogland en bijna-premier Ronald Plasterk in hun columns hun duimen omhoog voor Vrij Links.
Beiden deden dat naar aanleiding Frans Timmermans’ plannen voor een nieuwe partij. “Waarom is zijn plan vooral gedoemd te mislukken? Omdat ze zich weigeren te ontworstelen aan de krankzinnigste omarming aller tijden: die van de sociaaldemocratie en de islam, goedbeschouwd de meest extreemrechtse beweging van het land. Vraag het maar aan de leden van het sympathieke Vrij Links, waar men zich nog wél bekommert om het lot van de uitgebuite medemens: seculiere gelijkheidsdenkers en religieuze ongelijkheidsdenkers zijn electoraal niet te verenigen.”, aldus de ongetwijfeld eveneens sympathieke Hoogland (mogen we al Rob zeggen? -red).
Plasterk vult dat in zijn column aan met: “Het is een doorzichtige truc om de fusie van de twee partijen door te drukken (terwijl diverse prominenten zich daar nadrukkelijk tegen uitspreken, zoals Hans Spekman, Ad Melkert, Gerdi Verbeet, Wim Meijer, de organisatie Vrij Links van o.a. Femke Lakerveld en Eddy Terstall, en Rood Vooruit van o.a. Reshma Roopram).”
Beiden zijn overigens recidivisten. Hoogland ging eind vorig jaar al aan de haal met een lofzang op onze Marieke Hoogwout. En in 2018 concludeerde hij, vlak na het verschijnen van het Vrij Links manifest, ook al dat hij eigenlijk links was en raakte er sindsdien niet over uitgepraat. Plasterk had niet veel langer nodig, want bekende na een korte aanloop kleur en schreef twee jaar geleden dat hij “veel van de opvattingen van Vrij Links” deelt. Hij verving daarmee natuurlijk per direct Hans Wiegel als beste premier die Nederland nooit heeft gehad.
En het blijft niet bij Hoogland en Plasterk: onze eigen Eddy Terstall is natuurlijk al geruime tijd een linkse luis in de pels in de opiniepanelen van De T. Ook met national treasure Nausicaa Marbe zijn we het zelden oneens. Toen zes jaar geleden in Roemenië de pleuris uitbrak wist Marbe dat overigens ook op alleraardigste wijze aan Vrij Links te verbinden. Onlangs was zij te gast in onze podcast Achter de Ophef over de Roemeense verkiezingen, maar dat geheel terzijde.
En dan is er natuurlijk nog De Wierd. Die pakte uit met een groot interview, een podcast en een oproep tot links populisme. Ook de bij sommigen nog abusievelijk als rechts te boek staande Roderick Veelo en (toen nog niet elke dag op de kijkbuis) Wouter de Winther bekommeren zich genoeg om links Nederland om óók campagne te voeren voor Vrij Linkse waarden. We willen maar gezegd hebben: het is één groot links bolwerk, daar aan de Basisweg. Op Marianne Zwagerman en Leon de Winter na, misschien, maar de vraag is of zij wel door hebben dat ze links enorm in de kaart spelen.
Intussen is het kommer en kwel bij De Goede Kranten. Theodor Holman moest de helft van zijn Parool-columns afstaan aan Sylvia Witteman en is nu aan het schnabbelen op Substack. Lale Gül, binnenkort te zien in een prachtige korte docu van Hester Overmars en Vrij Links, verruilde het Parool voor de Telegraaf. Eerder verliet Keyvan Shahbazi met reden De Volkskrant, om net als Lale bij de Telegraaf weer op te duiken. Elma Drayer hing recent haar Volkskrantpen aan de wilgen. En in diezelfde krant moeten we het ook al enige tijd stellen zonder de vrijzinnige geluiden van Erdal Balci – binnenkort te zien in een ándere, eveneens prachtige docu van Hester Overmars. Bij de NRC was de trend al eerder ingezet, met de transfer van Zihni Özdil naar EW.
Er is nog wel een beetje reden tot optimisme, want de opvolger van Elma Drayer is niemand minder dan Jolande Withuis (léés dat interview!), al vult ze die ruimte afwisselend met Asha ten Broeke. We zijn heel benieuwd hoe deze sauna/ijsbad-sequentie in de praktijk uitpakt. En de NRC, die heeft goddank nog Stine Jensen.
Resumerend moet er heel wat gebeuren voordat andere grote dagbladen weer net zo progressief en links zijn als De Telegraaf. Tot die tijd is het hopen dat De T. de geneugten van de cancelcultuur aan zich voorbij laat gaan en stand houdt als misschien wel de vrijzinnigste krant van Nederland.
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
