Vrouwelijke genitale verminking (VGV) is strafbaar in Nederland. Op deze misdaad staat een maximale gevangenisstraf van 12 jaar of een geldboete van €76.000. Maar vervolging is een moeizaam proces.
In 2016 werd ik benaderd door een politiechef uit een grote stad. Hij vertelde mij dat er na de zomervakantie veel kleine meisjes genitaal verminkt terugkwamen uit het geboorteland van hun ouders. Hij kende het werk van Femmes for Freedom en heeft ons gevraagd ook dit onderwerp op de agenda te zetten. In dezelfde tijd sprak ik op scholen met jonge islamitische vrouwen uit Somalië maar ook met christelijke vrouwen uit Eritrea, die eenzelfde lot hadden moeten ondergaan. Hoewel ik in mijn eigen leven niet eerder met deze praktijken geconfronteerd was, begreep ik goed dat het aan ons was om in te grijpen.
VGV stamt uit de tijd van de farao’s. Het is een walgelijke, inhumane traditie die geen plaats kent in onze samenleving. Het was hartverscheurend om te horen hoe pijnlijk het is om als genitaal verminkte vrouw door het leven te gaan. Als gevolg van VGV ervaren meisjes en vrouwen problemen met plassen, menstruatie en seks. Ook kunnen ze niet volwaardig meedoen in de samenleving. In Nederland raakt dit een grote groep vrouwen. In ons land wonen zo’n 95.000 vrouwen uit landen waar VGV voorkomt. Van hen zijn er 41.000 vrouwen genitaal verminkt. 4200 meisjes lopen de komende jaren risico op verminking.
Ik hoorde hier pas in 2016 over. Maar vaak horen we helemaal niets. Slachtoffers van VGV zijn niet te gast bij talkshows en demonstreren niet op het Malieveld.
Dit betekent niet dat het onderwerp niet bestaat of dat we wegkijken. De strijd moet vooral gevoerd worden in de islamitische gemeenschappen, omdat Nederlandse mannen die in Saoedi-Arabië hebben gestudeerd, tegenwoordig vertellen dat VGV door het geloof wordt aanbevolen.
Nu wordt genitale verminking van vrouwen zelfs gepredikt in etnische gemeenschappen waarin het vroeger niet voorkwam. Zoals bijvoorbeeld de Haagse As Soennah Moskee, een van de grootste moskeeën in Nederland die door veel Marokkaanse Nederlanders wordt bezocht. In 2018 plaatste de moskee een video online waarin een docent stelde dat verminking van vrouwen niet verplicht is, maar wel aanbevolen.
Deze uitspraak is een oproep tot geweld tegen vrouwen. Daarom hebben wij, samen met 133 anderen, in 2018 aangifte gedaan tegen de man in de video wegens opruiing en aanzetten tot geweld. Vrijdag 19 juni deed de rechter uitspraak in deze strafzaak:
‘De rechtbank is van oordeel dat in dit geval het recht op vrijheid van (godsdienst en) meningsuiting niet kan opwegen tegen het recht van vrouwen op bescherming tegen geweld en discriminatie.’
De prediker heeft een werkstraf van 80 uur gekregen. Dit is een mijlpaal in de strijd voor de fundamentele mensenrechten van meisjes en vrouwen die risico lopen op genitale verminking. Maar met deze uitspraak is de strijd nog niet gewonnen. Nu is het aan de overheid om actie te ondernemen. Kamerleden Bente Becker (VVD), Jasper van Dijk en Lilian Marijnissen (beiden SP) voeren de strijd vanuit de politiek met ons mee. Vorige week presenteerde Bente Becker een aanvalsplan en riep opnieuw minister Koolmees naar de Kamer.
Het kabinet beloofde haar om risicovluchten naar landen waar VGV voorkomt extra in de gaten te gaan houden. Een goede zaak. Maar VVD en ook SP willen net als Femmes for Freedom ook dat de overheid niet langer mag en kan verwijzen naar de vrijheid van godsdienst als reden om niet in te grijpen, zoals de gemeente Den Haag eerder nog deed.
In islamitische landen hebben moskeeën en islamitische organisaties reeds afstand genomen van VGV. Dat eisen wij ook van de instellingen in Nederland. Er moet een juridische meldplicht komen van professionals die VGV signaleren en de overheid moet daders van en predikers van VGV vervolgen.
We willen niet weer een debat over welke godsdienst de grootste veroorzaker van VGV is, en daarmee een bedreiging voor vrouwenrechten. We willen geen moslims aan de schandpaal, of geknuffeld op tv. De vrouwen die het treft, zijn gebaat bij een overheid én een samenleving die zich inspannen om het recht op een gezond en veilig leven, daadwerkelijk inhoud te geven. Hierin staan we niet alleen. Ook organisaties zoals FSAN, de Federatie van Somalische Associaties Nederland, zetten zich al jaren in voor deze eis.
Zodat de problemen niet ontkend, maar aangepakt worden. Zodat zelfbeschikking voor vrouwen vanzelfsprekend wordt.
Foto: Veronica Benavides via Unsplash
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
