Het fenomeen is niet nieuw, maar vorige week trok het mijn aandacht: deplatforming. Deplatforming houdt zoveel in als: accepteren dat er vrijheid van meningsuiting is, maar het je vijand onmogelijk maken om die in de praktijk te brengen. Ontneem mensen met de ‘verkeerde’ mening ieder podium, opdat de hegemonie van de moreel verhevenen in stand blijft, zogezegd. Wie deplatforming toepast, blijft schone handen houden, aangezien er niet wordt getornd aan de vrijheid van meningsuiting, zo is de redenering. In mijn ogen is dit totale onzin. Deplatforming is discriminatie en gaat daarmee regelrecht in tegen artikel 1.
‘Propaganda’ versus ‘op de agenda zetten’
Jalta-columnist Ewout Klei noemde op 5 januari deplatforming ‘misschien helemaal geen slecht idee’. Diep verontwaardigd was hij omdat Jan Roos zomaar bij Fidan Ekiz in De Nieuwe Maan mocht aanschuiven. Op verzoek van een andere gast overigens, moslima Karima Rahmani die een niqaab draagt, maar dit vermeldde Klei er dan weer niet bij. En de lezing van ‘alt-rechtsprofessor’ Jordan B. Peterson in de UvA, was die eigenlijk wel zo’n goed idee?
Uiteindelijke strekking van het verhaal: ‘extreme figuren’ moeten geen podium krijgen. En uiteraard bepaalt Ewout Klei wie onder de categorie ‘extreem figuur’ valt, namelijk zo ongeveer heel rechts of niet-identitair links Nederland.
Op De Kanttekening gaat dezelfde Klei verder over het onderwerp. In een artikel van iets hoger journalistiek niveau laat hij voor- en tegenstanders van deplatforming aan het woord. Opvallend is dat beide voorstanders uit de identitair-linkse hoek komen, Sybren Kooistra en activist Frank van der Linde. Kooistra noemt columns die hem niet aanstaan, zoals die van Arthur van Amerongen, ‘propaganda’ en propaganda mag best geweerd worden. Uiteraard ligt het anders voor linkse columnisten als Asha ten Broeke en Seada Nourhussen. Die hebben namelijk wel de juiste mening en zetten dingen ‘op de agenda’.
‘Ik ben voor vrijheid van meningsuiting, maar …’
Het is een denkpatroon dat telkens terugkomt bij dit type mensen. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar de grens ligt bij haatzaaien, zo redeneren ze. Dat klinkt plausibel, maar het is verraderlijk. Want wanneer is er eigenlijk sprake van haatzaaien? In de praktijk blijkt haatzaaien voor deze zwartwitdenkers niet zelden een synoniem te zijn voor iedere andere mening dan de hunne. Daarmee ligt de lat om iemand een podium te ontzeggen al snel heel laag. Frank van der Linde staat naar eigen zeggen pal achter de vrijheid van meningsuiting, behalve als er racistische dingen gezegd worden, want dat is ‘tegen de wet’. Maar wanneer is een uitspraak racistisch? Voor Frank is dat al heel snel, zo blijkt uit zijn uitingen op internet. Hij vergeet echter dat er in Nederland maar een is die bepaalt wat racistisch is: de rechter.
Deplatforming is met name in de VS een veel voorkomend fenomeen. Regelmatig worden sprekers met de ‘verkeerde’ mening daar op universiteiten geweigerd. Van controversiële mensen als complottheoreticus Alex Jones zijn de social media-accounts verwijderd. In Nederland ging de lezing van Jordan B. Peterson nog wel door, maar onder luid protest van studenten en personeel.
Nee, ik ben het ook lang niet met alles eens wat Peterson zegt. En ook ik vind Alex Jones een mafklapper. Maar ook mafklappers moeten de ruimte hebben om hun mening te verkondigen. Ook hier geldt: de rechter bepaalt in een democratische rechtsstaat wanneer iemand te ver gaat.
Vrijheid is er ook voor mensen die – zacht gezegd – niet met hun mening in de pas lopen. Wil je deze mensen bestrijden? Prima, maar laat de strijd eerlijk zijn en doe het met inhoudelijke argumenten.
Deplatforming is discriminatie
Deplatforming is een slinkse en schijnheilige manier om mensen uit te sluiten. Aan de vrijheid van meningsuiting wordt zogenaamd niet getornd, maar het wordt je wel onmogelijk gemaakt er gebruik van te maken. Deplatforming is deel van een dwingende cultuur van verstikkende politieke correctheid, een cultuur waarin het eigen gelijk zo vaststaat dat al het andere wel kwaadaardig móet zijn. De mensheid moet voor iedere afwijkende mening beschermd worden, want anders fascisme, racisme en seksisme en zo. Achter de hippe biologische schaapskleren schuilen totalitaire wolven.
Artikel 1 van de Nederlandse grondwet luidt: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.’ Wie deplatforming toepast, discrimineert, zo simpel is het. Als iemand met mening A een voorkeursbehandeling krijgt boven iemand met mening B is er geen sprake van gelijke behandeling.
Ik pleit sterk voor diversiteit in de media, niet alleen in de mensen zelf en hun achtergrond, maar ook in het geluid dat ze laten horen. Wordt het eenzijdig, zoals op links Jalta en Joop en aan de rechterzijde TPO, dan haak ik verveeld af. Maar goed, ík bepaal niet aan wie zij een podium moeten geven. Jalta heeft alle vrijheid om Roos en Peterson links te laten liggen. Het wordt echter eng wanneer men andere media wil opdringen bepaalde meningen geen platform te bieden. Hiermee pleit men voor een cultuur van uitsluiting. En daar moeten we ons in Nederland verre van houden.
Net als jullie grote vijand: Viktor Orbán
Nederlandse linkse moraalridders, weet dat jullie met deplatforming exact hetzelfde doen als jullie grote vijand Viktor Orbán. Hongaarse kranten en televisiezenders komen onder invloed van zijn partij Fidesz en ieder kritisch geluid wordt gesmoord. Omdat de premier zo rotsvast overtuigd is van zijn gelijk en de universele heilzaamheid van zijn ideeën, dat tegengeluid niets anders kan zijn dan vijandig en gevaarlijk. Jullie ideeën mogen verschillen van die van Orbán, in de kern zijn jullie hetzelfde. Links of rechts totalitair: er is geen verschil. Mao en Pinochet branden in dezelfde hel.
Wie tegenstanders hun platform wil ontnemen, toont hiermee zijn eigen zwakte. Kennelijk is men niet in staat inhoudelijk het debat aan te gaan. Kennelijk is men bang dat het grote publiek valt voor de vijand. Maar als dat al zou gebeuren: is dat dan niet vooral een teken van de eigen gebrekkige overtuigingskracht?
In een daadwerkelijk open samenleving mag ieder geluid gehoord worden. Leven in een land als Nederland is een voorrecht. We hebben hier de vrijheid om onze mening te uiten. Wie niet kan accepteren dat deze vrijheid ook voor mensen met een andere mening geldt en dat eenieder de gelegenheid moet hebben deze te uiten, is misschien zelf onze vrijheid niet waard.
Doe Maar
Mensen als Ewout Klei en Sybren Kooistra begrijpen niet dat de wereld nu eenmaal niet om hun soort mensen alleen draait. Je hóeft niet naar die lezing van die foute meneer, maar er zijn mensen die dat wel willen. Je hóeft niet naar De Nieuwe Maan te kijken als Jan Roos erin zit, maar er zijn misschien kijkers die hem wel willen zien. Ruim 35 jaar geleden had Nederpop-legende Doe Maar al een wijze raad voor deze moraalridders: ‘Hee, er zit een knop op je tv. Die helpt je zo uit de puree.’
Een interessant boek over vrijheid van meningsuiting en onze eeuwige worsteling hiermee is ‘Vrijheid van meningsuiting voor beginners’ van schrijver Renzo Verwer.
Bent u verontwaardigd door mijn mening? Dit is mijn werkgever, succes met melden!
Foto: via Pixabay
Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.
